Ο χώρος Ελευθερίας, Ασφάλειας και Δικαιοσύνης έχει επιφέρει κατά τις δύο τελευταίες δεκαετίες τις πλέον βαθιές αλλαγές στην ΕΕ. Πρόκειται για έναν τομέα πολιτικής που επηρεάζει άμεσα την καθημερινή ζωή, με δεδομένο ότι δημιουργήθηκε για να διαφυλάξει την ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων και να προσφέρει στους πολίτες υψηλό επίπεδο προστασίας. Η δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις, η οποία προβλέφθηκε για πρώτη φορά στη Συνθήκη του Μάαστριχτ το 1993, διασφαλίζει εντός του χώρου Ελευθερίας, Ασφάλειας και Δικαιοσύνης την ασφάλεια των πολιτών συμβάλλοντας στην πρόληψη και καταπολέμηση του εγκλήματος. Ωστόσο, η εξέλιξη της δικαστικής συνεργασίας σε ποινικές υποθέσεις φέρνει στην επιφάνεια νέες προκλήσεις και προοπτικές. Σε αυτό το θέμα επικεντρώνεται το Συνέδριο Ποινικού Δικαίου με τίτλο «Προκλήσεις και Προοπτικές της Δικαστικής Συνεργασίας σε ποινικές υποθέσεις για το 2020», το οποίο θα πραγματοποιηθεί στις 3 Απριλίου στο Ζάππειο Μέγαρο στην Αθήνα.

Φορείς χάραξης πολιτικής, ακαδημαϊκοί και δικηγόροι από τα κράτη-μέλη της ΕΕ θα ανταλλάξουν απόψεις και εμπειρίες σε σημαντικά ζητήματα της δικαστικής συνεργασίας σε ποινικές υποθέσεις, όπως είναι η Αρχή της Αμοιβαίας Αναγνώρισης. Η αρχή της αμοιβαίας αναγνώρισης των αποφάσεων και της νομολογίας εκ μέρους των κρατών-μελών αποτελεί τη βάση της δικαστικής συνεργασίας σε ποινικές υποθέσεις και σχετίζεται με την προσέγγιση των εθνικών νόμων και την εφαρμογή ελάχιστων κοινών κανόνων.

Επιπλέον, θα εξεταστεί η προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ, μία βασική προτεραιότητα για όλα τα κράτη-μέλη, ειδικά υπό τις τρέχουσες οικονομικές συνθήκες. Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο περί τα 500 εκ. ευρώ χάνονται από τον προϋπολογισμό της ΕΕ λόγω ενδεχόμενης απάτης.

Οι ειδικοί θα ασχοληθούν και με τις δικονομικές εγγυήσεις στις ποινικές διαδικασίες υπό το φως του νομοθετικού πακέτου για την ενίσχυση των δικονομικών δικαιωμάτων, το οποίο πρόσφατα παρουσιάστηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ιδιαίτερη βαρύτητα θα δοθεί στη σύσταση της Επιτροπής σχετικά με τις δικονομικές εγγυήσεις για τα ευάλωτα άτομα που κατηγορούνται στο πλαίσιο ποινικών διαδικασιών και στην Οδηγία σχετικά με το τεκμήριο αθωότητας και το δικαίωμα αυτοπρόσωπης παρουσίας σε δίκη στις ποινικές διαδικασίες.

Το συνέδριο θα ανοίξει με ομιλία του Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων κ. Χαράλαμπου Αθανασίου. Η εκδήλωση συνδιοργανώνεται από το Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.